Wat zou er gebeuren als de ECB de zakelijke rente in 2022 daadwerkelijk zou verhogen? 

Welke gevolgen zou dit hebben voor consumenten en bedrijven, voor nationale economieën en regeringen? En wat zouden de daaruit voortvloeiende economische en sociale uitdagingen zijn?

Laten we dat even bekijken… 

6 vragen beantwoord over de zakelijke rente in 2022

Om te snappen waarom de zakelijke rente zou verhogen, moeten we even schetsen waar we vandaan komen.

1) Waarom stond de zakelijke rente voor 2022 zo laag? 

Als reactie op de financiële crisis in 2008 en de daaropvolgende staatsschuldcrisis verlaagde de Europese Centrale Bank (ECB) haar belangrijkste rentetarieven. Dat deden ze om onder andere het economisch herstel te ondersteunen.

Tegen 2015 was de richtrente tot nul verlaagd zonder het gewenste effect te hebben gesorteerd. 

Daarop breidde de ECB haar monetaire beleidsinstrumenten uit met wat bekend staat als "kwantitatieve versoepeling", d.w.z. een programma voor de aankoop van staatsobligaties waardoor miljarden nieuwe euro’s in omloop kwamen. 

Letterlijk: op grote schaal nieuwe eurobiljetten bijdrukken. 

De afgelopen zes jaar stond het belangrijkste rentetarief in de eurozone op 0%. In deze periode is de balans van de Europese Centrale Bank compleet uit de pan gerezen:

Tussen 2015 en 2021 is deze verdrievoudigd van 2,7 miljard euro tot 8,6 miljard euro.

2) Waarom zou de zakelijke rente in 2022 dan weer verhogen? 

De energieprijzen zijn met bijna 40% gestegen ten opzichte van een jaar eerder, door de oorlog tussen Rusland en Okraine. Dat terwijl de voedselprijzen in mei met 7,5% stegen. 

Tijdens een persconferentie de president van de bank, Christine Lagarde, dat de inflatie nog enige tijd "ongewenst hoog" zou blijven. 

Juist om dat probleem aan te pakken, zou de ECB de rente in 2022 willen verhogen. Dus om inflatie aan te pakken. 

3) Hoe kan je inflatie bestrijden door een stijgende zakelijke rente? 

Klassiek komt een hoge inflatie omdat de economie oververhit geraakt. Dat komt omdat alle bedrijven de kraan openzetten en vol op investeren, constant kopen en verkopen. 

Daardoor raakt er te veel geld in omloop. 

Als mensen plots meer geld hebben, dan kunnen ze voor dezelfde dingen dus ook meer betalen. Daar reageren bedrijven dan weer op waardoor de prijzen stijgen. Dat is in een notendop hoe inflatie ontstaat. 

Hoe je dat kan aanpakken is door de zakelijke rente te laten stijgen. Dan wordt het duurder om te lenen. Bedrijven gaan dan minder snel een lening aanvraagt waardoor er remming komt op de economie. Die dan langzaam afkoelt. Zo gaat de inflatie weer naar omlaag. 

Althans… dat is de theorie. 

4) Is het een goed idee de zakelijke rente in 2022 te verhogen? 

Hier zijn economen het oneens. 

Inflatie kan je klassiek bestrijden met een verhoging van de rente… op voorwaarde dat je eigen economie verantwoordelijk is voor die inflatie. 

En niet omdat er een oorlog aan het woeden is in het buitenland. 

De eurozone is het meest blootgesteld aan het Oekraïne-conflict. Als dat de oorzaak is van de inflatie, dan krijg je die niet opgelost door in 2022 je zakelijke rente te laten stijgen. In tegendeel wat je dan krijgt is: 

Nog steeds hoge inflatie, samen met een stagnatie - afgeremde economische groei.

Dat noemt met ook wel 'stagflatie'.

Waarom is stagflatie een groot probleem? 

Stagflatie is een zwaard dat langs twee kanten snijdt. 

Door de stijgende zakelijke rentes zou in 2022 de economische groei vertragen. Daardoor, gaat je tewerkstelling omlaag. Mensen verliezen hun baan, langs de ene kant. 

Door de hoge inflatie, krijg je steeds hogere prijzen. Het leven wordt dus duurder. 

Wat er dus gebeurt is dat meer mensen werkloos worden en veel meer moeten betalen om te overleven. Zo duw je dus je bevolking in de armoede. 

5) Wat gaan de gevolgen zijn van een stijging van de zakelijke rente in 2022?  

Stijgende rendementen op staatsobligaties verhogen de herfinancieringskosten voor commerciële banken. De banken gaan die kosten vervolgens doorrekenen aan hun klanten in de vorm van hogere rentetarieven voor leningen. Zowel voor bedrijven als consumenten. 

Lenen wordt dus duurder. 

Positief is dat de spaarrekening eindelijk wat meer gaat opbrengen voor de consument. Daarnaast zal de economie afgeremd worden. Hierdoor verlaagt zoals hierboven beschreven de inflatie… gedeeltelijk. 

Voor ondernemers geeft het iets meer zekerheid verder over de stijgende loonkosten. Het helpt om betere voorspellingen te doen op de lange termijn over je kostenplaatje.

Negatief is dat de economie inderdaad wordt afgeremd. Dat betekent hogere leningkosten, minder investeringen. Duurdere hypotheken. Tragere economische groei.

Met andere woorden, op de korte termijn, ga je als ondernemer afgeremd worden door een hogere zakelijke rente vanaf 2022.  

6) Wat met bestaande leningen als de zakelijke rente stijgt in 2022?  

Het aantal wanbetalingen op bankleningen zal in de hele eurozone toenemen.

Volgens de eerste European Bank Lending Economic Forecast van EY zuller meer en meer bedrijven en huishoudens in de eurozone - en dus ook in Nederland - niet in staat zijn hun leningen terug te betalen.

Als jij een variabele rentevoet hebben tenminste. 

De verliezen op leningen zullen in 2023 naar verwachting stijgen tot het hoogste niveau in vijf jaar, namelijk 3,9%. 

Dit kan belangrijke gevolgen hebben voor financiers die dit verlies moeten meenemen. Dat kan betekenen dat het moeilijker wordt om te lenen. Financiers moeten immers extra zeker zijn dat ze het geld terugkrijgen om dit verlies te compenseren. 

Momenteel gaat dat moeilijker worden om een lening te krijgen. 

Hoewel dat dramatisch klinkt zal de leningsbereidheid wel weer aantrekken. Volgens de meest recente voorspelling zou de impact zelfs niet heel erg groot zijn op de kans een lening te krijgen. 

Maar die gaat wel duurder worden. Dat staat vast. 

Advies nodig over de zakelijke rente in 2022? 

Ben jij onzeker over de zakelijke rente in 2022? 

Bij KOMPAR zijn we er om je hiermee verder te helpen. 

Met je transactiehistorie van het laatste jaar van je bedrijf, doe je een aanvraag bij ons. Daarmee kunnen we verdere vragen beantwoorden.

Binnen 24 uur krijg je dan een reactie van +10 kredietverleners en banken. Je kan dan de financiering kiezen die het beste bij je bedrijf past. Zo vinden wij voor joje de meeste passende, of beste zakelijke lening, aan de beste tarieven.

Al ons advies is compleet gratis. Wij zijn er om je te helpen! 

‍

‍